Het volgende artikel las ik in de internetkrant: Wat me opvalt is dat sommigen de uitspraken van Trente (mooie stad trouwens) gebruiken als een van de argumenten om de catechismus niet aan te passen. Is dit argument noemen niet de kerk onwaardig? De bewoording is goed of fout onafhankelijk van Trente. Natuurlijk kun je naar de historische context kijken. Maar dan ga je aan het doel van je belijdenis voorbij. Je kunt dan eenvoudiger verwoorden wat je gelooft, met de woorden die je uiteindelijk bedoelt.
Rooms-katholieke mis 'vervloekte afgoderij' ?
BARNEVELD - De Heidelbergse Catechismus noemt de rooms-katholieke mis 'een vervloekte afgoderij'. Een Amerikaanse gereformeerde kerk wil van die passage af. Ook veel Nederlandse predikanten zouden het zo niet meer opschrijven.
'De mis is dus in de grond van de zaak niet anders dan een verloochening van het enige offer en lijden van Jezus Christus en een vervloekte afgoderij.' Zo luidt de laatste regel van het antwoord op vraag 80 van de Heidelbergse Catechismus, een van de belijdenisgeschriften van de reformatorische kerken. De synode van de Amerikaanse Christian Reformed Church heeft vorige week besloten dit gedeelte aan te gaan passen. Als de mis op de officiële rooms-katholieke manier verloopt, wordt het unieke offer van Christus niet ontkend en is het daarom geen afgoderij, concludeert de kerk.
In Nederland is geen drang te bespeuren om de Heidelbergse Catechismus op dit punt aan te passen. Toch zouden ook veel gereformeerde predikanten nu niet meer kiezen voor de uitdrukking 'vervloekte afgoderij'. Op verschillende manieren proberen ze zich in de preek aan de stevige woorden in de Catechismus te onttrekken. Ze zwakken de huidige betekenis van de uitdrukking af, verklaren dat de woordkeuze gedateerd is of scharen de kwestie onder de 'bijzaken'.
Reactie
De vraag 'Wat is het verschil tussen het avondmaal van de Here en de pauselijke mis?' is er pas in de tweede druk (1563) van de Heidelbergse Catechismus ingekomen op verzoek van opsteller Caspar Olevianus, aldus de Christelijke Encyclopedie. De term 'vervloekte afgoderij' kwam erbij in de derde druk (eveneens 1563). Dat was een reactie op het Concilie van Trente (de rooms-katholieke kerkvergadering die vergaderde van 1545 tot 1563). Het concilie scherpte de leer over de mis aan en vervloekte vooral de protestanten een groot aantal malen.
In Nederland is regelmatig gediscussieerd over vraag en antwoord 80 van de Heidelbergse Catechismus, maar de kerken hebben nooit een poging gedaan de passage te veranderen, weet prof.dr. W. Verboom. Hij ziet twee belangrijke redenen. Als je geen band hebt met de Catechismus, heb je ook geen behoefte woorden te veranderen. En neem je de belijdenis wel serieus, dan leg je de woorden liever uit zodat kerkgangers de achtergrond begrijpen.
De Protestantse Kerk in Nederland - het grootste protestantse kerkgenootschap van Nederland en zusterkerk van de Christian Reformed Church - gaat volgens Verboom de tekst nooit aanpassen. In de kerkorde van deze kerk staat de formulering 'in gemeenschap met de belijdenis van het voorgeslacht'. Dat geeft dus de vrijheid om de intentie van de Catechismus te benadrukken, concludeert Verboom, verbonden aan de Leidse leerstoel geschiedenis van het gereformeerd protestantisme. Bovendien is volgens hem het einde zoek als deze passage wordt veranderd, omdat dan vele punten in de belijdenis moeten worden herzien.
De Leidse hoogleraar vindt het wel goed dat de Christian Reformed Church nadenkt over dit gedeelte van de Catechismus. "Daaruit blijkt dat je de confessie serieus neemt en niet klakkeloos na zegt.''
Onkunde
Kardinaal Simonis, leider van de rooms-katholieken in Nederland, zei in 1996 in een interview in het Nederlands Dagblad dat de vervloekingen van toen in hun tijd moeten worden bezien. "Een duidelijke afwijzing was toen nodig. Het ging om wezenlijke zaken, zeg ik nog steeds, maar we zouden het tegenwoordig genuanceerder zeggen.'' Het is erg dat in de gereformeerde belijdenis de mis als 'vervloekte afgoderij' wordt aangeduid, zei Simonis. "Waarom slikken ze dat niet eens in? De afwijzing van de mis komt voort uit onkunde. Het is niet zo dat Christus bij de mis opnieuw geofferd wordt. Het offer van Christus was eenmalig en heeft waarde voor de eeuwigheid. (..) Maar ook als protestanten de mis blijven afwijzen, zou ik zeggen: slik die vernederende woorden een keer in en noem de mis geen afgoderij meer. Afgoderij - dat is me nogal wat.''
Volgens Verboom moeten ook deze woorden in de context van eeuwen geleden worden gezien. "Het was een gebruikelijke formulering in die tijd. Het had toen nog niet de emotionele lading, zoals deze woorden nu hebben. Nu spreek je eerder over dwaalleer of niet-bijbelse leer.''
Hoe gaan Nederlandse gemeentepredikanten met de 'vervloekte afgoderij' om in de praktijk?
Ds. W. Smouter, Nederlands-gereformeerd predikant in Ede:
"Ik leg soms uit dat dit gedeelte oorspronkelijk niet thuishoort in de Catechismus. Deze passage laat het vuur van de strijd in die dagen zien. Een andere keer lees ik het niet meer voor. Dan wil ik de mensen er niet mee vermoeien. Ik vind het voor vandaag niet bepaald een hoofdzaak om uit te leggen wat er aan anderen niet deugt.
Er is wel verschil tussen de mis en het avondmaal. Maar ik geloof er niets van dat de leden van de Rooms-Katholieke Kerk in Nederland 's zondags bezig zijn met een vervloekte afgoderij. Ik zie echter niets in herziening van antwoord 80. Wie zijn wij om die oude teksten aan te passen? Ik heb vroeger geleerd met de teksten der vaderen om te gaan zoals je volgens de Catechismus met je vader en moeder omgaat: hen eren om hun goede onderwijs en met hun zwakheid en gebreken geduld hebben.''
Ds. N. Ribbers, christelijk-gereformeerd predikant in Papendrecht:
"De mis is een onbloedige herhaling van het offer van Christus zegt de Rooms-Katholieke Kerk. Dat is niet conform de bijbelse boodschap. De Catechismus zegt dat in woorden van die tijd. In deze tijd zouden wij voor andere woorden kiezen. Maar de zaak waarom het gaat is terecht, of er moet worden aangetoond dat de mis als herhaling van Christus' offer niet de officiële roomse leer is. Ik leg meestal ook uit dat het Concilie van Trente nog wel een paar stapjes verder ging door niet de leer, maar mensen te vervloeken.''
Ds. M. Knevel, predikant van de hervormde gemeente in Koudekerke, onderdeel van de Protestantse Kerk in Nederland:
"Ik vind het een volkomen achterhaalde opvatting. Het is niet meer actueel. Als ik deze vraag in de kerk zou behandelen - maar ik preek niet meer uit de Catechismus - zouden de mensen mij wazig aankijken: 'Waar heb je het over?' Beide richtingen (rooms-katholiek en protestant, red.) hebben hun eigen ontwikkeling doorgemaakt. Ik wil juist oecumenisch gericht zijn en dan moet je elkaar niet meer op deze manier aanspreken. Een avondmaalsviering samen met rooms-katholieken heb ik nog nooit gedaan, maar ik zou daar geen bezwaar tegen hebben.''
Ds. P. Mulder, predikant van de Gereformeerde Gemeente in Dordrecht:
"De sleutel ligt nog altijd bij de Rooms-Katholieke Kerk. Als zij Trente herroepen, ontstaat er een andere context. Wat er in de Catechismus staat, is echter nog steeds waar. Maar vanaf de kansel wil ik geen antipapisme kweken. In ethische kwesties hebben wij orthodoxe katholieken juist vaak als medestanders. De islam is een groter gevaar. Ik zal deze catechismusvraag dan ook niet breed uitmeten, maar ik behandel haar wel.''
Ds. W.J. op 't Hof, predikant van de hervormde gemeente in hersteld verband in Nederhemert:
"Ik neem dat gedeelte nog volledig voor mijn rekening. Het Concilie van Trente is nog niet herroepen en de Catechismus is een heel zacht antwoord daarop. In de preek leg ik de context wel uit. Voor moderne kerkgangers is 'vervloekte afgoderij' een zware uitdrukking. Maar als je net als de Christian Reformed Church dit gedeelte wilt wijzigen, getuigt dat wel van heel weinig historisch besef. Dat betekent eigenlijk eenzijdig ontwapenen.''
Ds. K. van den Geest, vrijgemaakt-gereformeerd predikant in Hengelo (O):
"Als je dit gedeelte zo keihard voorleest, moet je er ook iets over zeggen. Maar het spreekt kerkgangers en ook mij niet meer aan. Zo ga je vandaag niet met elkaar om. Deze passage laat het historische karakter van dit belijdenisgeschrift zien. Ik besteed dan wel aandacht aan de inhoudelijke kant van de mis en de achtergronden van dit antwoord. Maar bij mij ligt meer nadruk op vraag 81: 'Voor wie is het avondmaal van de Here ingesteld?' De verhoudingen zijn tegenwoordig danig anders dan een paar eeuwen geleden. Het benadrukken van de verschillen tussen rooms-katholieken en protestanten is onnodig polariserend.''
bron: ND via Oneway
[Aangepast op 26/6/04 door parsifal]
mis
-
MB
Parsifal,
die discussie is gevoerd op
http://www.omsionswil.nl/forum2/viewthread.php?tid=4450
[Aangepast op 26/6/04 door MB]
die discussie is gevoerd op
http://www.omsionswil.nl/forum2/viewthread.php?tid=4450
[Aangepast op 26/6/04 door MB]
Je kunt niet eens meer rustig van een stad als trente genieten, je mist opeens allesOorspronkelijk gepost door MB
Parsifal,
die discussie is gevoerd op
http://www.omsionswil.nl/forum2/viewthread.php?tid=4450
[Aangepast op 26/6/04 door MB]
, misschien kan een mod. wat verplaatsen."Then he isn't safe?" said Lucy.
"Safe?" said Mr. Beaver. "Don't you hear what Mrs. Beaver tells you? Who said anything about safe? "Course he isn't safe. But he's good. He's the King, I tell you."
"Safe?" said Mr. Beaver. "Don't you hear what Mrs. Beaver tells you? Who said anything about safe? "Course he isn't safe. But he's good. He's the King, I tell you."