Ik zeg niet dat ik hier geheel uit ben.Tiberius schreef:Ik vind het een interessant punt dat je hier aanroert, Zonderling.Zonderling schreef:Ik weet dat dit een lastige is en ik heb geaarzeld of ik deze noemen zou.Luther schreef:Met de punten 1-4 van harte eens. De opvatting die je in punt 5 noemt, is wel een lastige. En dat om twee redenen:Zonderling schreef:5. Dan is er nog de vraag of zware/systematische mishandeling of zelfs poging tot moord jegens de onschuldige partij (zonder een welgemeend en hartelijk berouw) een geoorloofde reden is voor echtscheiding (inclusief een nieuw huwelijk). Mijn persoonlijke opvatting is dat dit inderdaad zo is, omdat systematische mishandeling en moord ERGER IS dan overspel, en daarmee feitelijk ingesloten wordt in de uitzondering die in Matth. 19:9 gemaakt wordt. Dit is ook de uitleg geweest van bv. de Reformator Bullinger: alles dat ERGER IS dan overspel is eveneens een echtscheidingsgrond. Van andere Reformatoren weet ik dit niet; daar zou ik naar op zoek moeten. Ik wijk hier echter wel af van de meest gangbare opvattingen binnen de Geref. gezindte.
- Wie bepaalt wat erger is dan overspel?
- Zijn er gradaties in zonden?
- Waar vind je de Bijbelse grond voor de stelling dat datgene wat erger is, ingesloten is in het ge- of verbod?
- Wat erger is dan overspel moeten we m.i. afmeten naar de mate van ontrouw aan de huwelijkspartner. Het bewust en zonder berouw willen doden of verminken van de huwelijkspartner zouden we m.i. een ergere ontrouw en dus een ergere verbreking van het huwelijksverbond mogen noemen dan overspel. Ik kan ook nog noemen: zijn vrouw voor seks aanbieden aan anderen, dat m.i. eveneens erger is dan overspel.
- Het gaat hier niet zozeer om de gradaties van de zonde, maar om het (volledig) verbreken van het verbond van het huwelijk.
- Omdat ik dit bij Bullinger terugvond, meende ik het toch te mogen noemen, al weet ik dat deze gedachte geen gemeengoed is.
Echter ik denk niet dat we die kant op mogen.
Ten eerste omdat er geen Bijbelse grond voor is. Ongetwijfeld zullen die gevallen van zware mishandeling er in de tijd van de Bijbel ook wel geweest zijn, gezien de hardigheid des harten, en dan zou Jezus die ook wel genoemd hebben. Toch noemt Hij slechts één uitzondering.
Ten tweede is de vaag: waar leg je dan de grens? Is extreem liegen tegen je huwelijkspartner dan ook ingesloten?
Maar we mogen wel de inzettingen in de Schrift naar analogie verklaren; nogmaals: het gaat niet om gradaties van zonde, maar in alle gevallen om evidente echtbreuk.
Christus noemt inderdaad de zonde van overspel (en hoererij, wat een ruimer begrip is dan overspel) als een onherstelbare verbreking is van het huwelijksverbond.
Maar naar analogie hiervan zouden we ook een gedurige mishandeling of misbruik van de huwelijkspartner (zonder berouw of verbetering) een verbreking van deze band mogen noemen.
Idem het seksueel ter beschikking stellen van zijn partner aan andere personen.
We kunnen ook moeilijk vragen van de onschuldige partij om in zulke gevallen de huwelijkse plichten nog na te komen.
Ik wil het verder laten rusten, maar ik meen wel dat onze vaderen hier ruimer in dachten.
Behalve bij Bullinger heb ik het geval van blijvende mishandeling nu ook gevonden in Melanchton's boek Loci Communes, een boek dat ook door Calvijn met ere genoemd wordt.
Melanchton breidt bovendien de "kwaadwillige verlating" als echtscheidingsgrond uit tot andere vormen van bestendige en onherstelbare verlating dan alleen de religieuze.
Dit alles omdat deze daden een volle verbreking van het verbond van het huwelijk zijn en dus als echtbreuk te duiden zijn.
Dat is als ik het goed zie het criterium dat deze Reformatoren hanteerden, wat m.i. toch een duidelijke grens is.
(Daar horen dus niet bij ziekte, gevangenisstraf, verbanning, moord, liegen, enzovoort.)
Dit alles neemt niet weg dat ik ook geloof dat ten aanzien van hertrouwen na echtscheiding in dit soort gevallen een grote voorzichtigheid en terughoudendheid wenselijk is.
Hopelijk spreken we ook over uitzonderlijke situaties.